KÊ MINH THẬP SÁCH – MINH TRIẾT BÍCH CHÂU

Trần Nhương

Trong chuyến đi thâm nhập thực tế khu Formosa – Kỳ Anh, đoàn nhà văn chúng tôi đã đến viếng Đền thờ Chế thắng phu nhân Nguyễn Thị Bích Châu tại xã Kỳ Ninh, thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh.

Ngôi đền không tòa ngang dẫy dọc chỉ khiêm nhường nép dưới bóng những cây thị gần 300 năm tuổi. Đang trời nắng, nhiệt độ lên tới 40 độ mà vào đền rợp bóng cây thấy như vừa có mưa.
Đọc văn bia và các tài liệu cho biết: Bà Nguyễn Thị Bích Châu quê ở huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Địnhcon gái đại thần Nguyễn Tướng Công. Bà được cha mẹ nâng niu đặt tên Bích Châu tự là Bích Lưu .Bà sớm nổi tiếng thông tuệ, hiểu văn chương, lại có khuôn dung xinh đẹp, nên rất nổi tiếng trong vùng.
Năm 1373, bà được vua Trần Duệ Tông tuyển làm cung nhân, được nhà vua rất đỗi thương yêu, gọi là Nguyễn Cơ, ái phi Bích Lưu hay ái phi Bích Châu.Năm 1376, đất nước ta bị chúa Chiêm Thành Chế Bồng Nga thường sang gây hấn quấy rối. Mùa Đông năm đó giặc lại tràn sâu vào lãnh địa của ta phá phách rất hung bạo. Vua Trần Duệ Tôngngự giá thân chinh đi dẹp giặc. bà Bích Châu bồn chồn lo lắng dâng biểu khuyên can.
"…Việc trị đạo nước trước gốc sau ngọn, xin nghỉ binh cho dân chúng yên hàn. Trị cái rắn nên dùng cái mềm, phục rợ xa cốt lấy đức… Đó là thượng sách, xin minh quân xét đoán cho minh."

GẶP NGƯỜI DÂN XÃ KỲ LỢI, KỲ ANH, HÀ TĨNH

TNc: Sau khi vào khu Formosa, đoàn nhà văn chúng tôi đi thăm bà con ngư dân hai xã Kỳ Lợi của huyện Kỳ Anh và xã Cẩm Nhượng của huyện Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh. Khi thực hiện quay clip bà con Kỳ Lợi nói gạo tài trợ bị mốc, chúng tôi kiểm chứng lại thì chỉ cá biệt chứ không toàn bộ. Trong khi bức xúc có thể người dân nói chưa chuẩn. Xin nói cho rõ. TN 

FORMOSA NHÌN GẦN

TNc: Chuyến đi Kỳ Anh - Formosa của các nhà văn chúng tôi, gồm Hoàng Quốc Hải, 78 tuổi, Trần Nhương, 76 tuổi và Văn Chinh, Bùi Việt Thắng cỡ 70 tuổi. Đến Nghệ An thêm Đàm Quỳnh Ngọc U 60, Hà Tĩnh thêm Nguyễn Ngọc Phú cũng vậy, ngoài ra có nhà báo trẻ Kiều Mai Sơn. Nhờ sự hỗ trợ tích cực của Hội Nhà văn VN, UBND tỉnh Hà Tĩnh và Chi hội Nhà văn tại Hà Tĩnh nên chuyến đi thành công tốt đẹp.

 

Dưới nắng 40 độ, Kỳ Anh như chiếc bánh cu đơ cong vênh vì nóng. Chúng tôi đã vào khu Formosa, chủ yếu theo cửa phía Tây, ngồi trên ô tô chạy qua nhiều hạng mục đã có đoạn đường 16 km. Một khu mênh mông chiếm đến 9 xã của Thị xã Kỳ Anh, rộng tới hơn 20 km vuông đất liền và hơn 10 km mặt biển, vị chi trên 30 km vuông chốt ngay thị xã Kỳ Anh. BQL khu công nghiệp cho phép chúng tôi ngồi ô tô ngắm nhìn, những chỗ hiểm địa thì không được tiếp cận. Với chiếc máy ảnh tôi quay những clip này chất lượng không cao, nhiều lúc lập cập hình đổ ngổn ngang. Xin các bạn xem và hình dung ra một khu nhượng địa chiếm hơn 10% thì xã Kỳ Anh. Toàn bộ diện tích thị xã Kỳ Anh có 28.000 ha, thì Formosa chiếm hơn 3000 ha. Chưa viết xong bài cho chuyến đi nên chúng tôi đưa dần các clip trước để các bạn có thể hình dung phần nào...