ĐỌC THƠ VÀ HIỂU THƠ

Nguyễn Cẩm Xuyên

(GDVN) - Đọc và hiểu thơ quả không đơn giản chút nào. Không phải chỉ đối với những bài thơ viết bằng chữ Hán mà ngay cả với thơ tiếng Việt, việc hiểu thơ cũng không dễ.

LTS: Ngày thơ Việt Nam năm 2015 vừa được tổ chức khá hoành tráng trên nhiều địa phương cả nước. Và có mấy ai thực sự biết đọc thơ và hiểu thơ? Chưa kể đọc, hiểu rồi còn dạy học trò làm được điều đó? Nhà giáo Nguyễn Cẩm Xuyên đã có một bài viết rất thú vị về chuyện này, Tòa soạn trân trọng giới thiệu cùng độc giả.

Thơ là khách thể; tôi là chủ thể. Đọc thơ là mới bước vào ngưỡng cửa của lâu đài thơ. Vào và xem gì - có thấy được gì không thì còn là vấn đề. Có khi vào rồi nhưng mắt người xem chẳng thấy chi - hoặc có thấy nhưng lại qua lăng kính riêng của mình thành ra cái vốn có của thơ bị biến dạng đi. Cũng nhiều khi kiến văn của người xem thơ hẹp cộng với cái chủ quan khiến cái hiểu cũng lệch lạc.

Ta đã từng được nghe nhiều người bình thơ hùng hồn nhưng nội dung sai lạc. Có người bàn về hình tượng “bướm” trong thơ Nguyễn Bính đã cho rằng ý nghĩa hình tượng này là “thiếu khí cốt, là nhảm”, có người cho rằng Nguyễn Khuyến khi viết“một tiếng trên không, ngỗng nước nào” là để tả trời… Có người giảng thơ Hồ Chí Minh cứ khen mãi cái hay của chữ “rát mặt” trong câu “Rát mặt đêm thu trận gió hàn” của bài thơ Giải đi sớm, mà không biết từ này là của người dịch thơ đã dịch ép chữ “nghênh diện” trong nguyên tác Tảo giải của Ngục trung nhật kí.

CHÚC MỪNG NGÀY PHỤ NỮ QUỐC TẾ

GIÓ THÁNG BA VẪN THỔI

Trần Nhương

Gió tháng ba vẫn thổi

Sông Thao bờ ngô xanh

Thuyền ai sang bãi nổi

Vát chèo vào bình minh

Ngô nô đùa trong gió

Óng ả ngàn bắp non

Phấn rắc vàng chạm ngõ

Xin chọn ngày thành hôn.

NHỮNG CẦU THỦ ĐÁNG YÊU (thư giãn cuối tuần)

CHIẾN THẮNG VÂN ĐỒN VẪN LÀ Ở... VÂN ĐỒN !

Nhà thơ  Trần Nhuận Minh

Tranh chiến thắng Vân Đồn

          Đặt ra điều này có vẻ hơi ... kì cục. Nhưng tiếc thay nó lại là một vấn đề lớn, không ... kì cục một chút nào. Hơn thế nữa nó lại là một vấn đề khoa học rất nghiêm túc và đã đến lúc hi vọng có thể lí giải được rõ ràng rồi.

          Trong trận đánh có ý nghĩa chiến lược của Trần Khánh Dư, nhấn chìm đoàn thuyền chở 70 vạn thạch lương của Trương Văn Hổ đầu năm 1288, tạo đà thắng cho trận Bạch Đằng, Đại Việt sử kí toàn thư  ( ĐVSKTT) tập 2, của ta, chỉ ghi là tại Vân Đồn và “chiến thắng Vân Đồn” ( không ghi kèm một địa danh nào) “ bắt được quân lương, khí giới của giặc nhiều không kể xiết”. Trong khi đó, Nguyên sử, quyển 209, ghi là tại “ Đồn Sơn – Lục Thủy Dương” ( Đồn Sơn - biển Lục Thủy)“thuyền mất 11 chiếc, lương chìm 14.300 thạch, lính chết 220 người”. Số thống kê này của Nguyên sử  chắc chắn là thấp hơn rất nhiều so với thực tế. Và Tân Nguyên sử , quyển 182, lại ghi, Trương Văn Hổ “nhận chức Giao Chỉ hải thuyền vạn hộ,đeo hổ phù, chở lương đến Tùng Bách loan ( vịnh Tùng Bách) ”...Và An Nam chí lược, quyển 4,  lại ghi: “ Trương Văn Hổ gặp địch ở cửa An Bang, lương hãm...”. Như vậy, ngay ghi chép của sử gia nhà Nguyên ở 3 quyển cũng có 3 địa danh khác nhau.

TRẦN KHÁNH DƯ CÓ LẬP CÔNG TRONG CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG NGUYÊN LẦN THỨ NHẤT, NĂM 1258 HAY KHÔNG?

      Nhà thơ Trần Nhuận Minh

       Trên đất  Quảng Ninh ở thời Trần, theo sách sử ( chứ không phải truyền thuyết) để lại, chỉ có 2 vị tướng tài ba đánh giặc Nguyên lần thứ 3 năm 1288. Đó là Trần Khánh Dư và Trần Tung. Còn trong cuộc kháng chiến chống Nguyên lần thứ 2, năm 1285, theo Đại Việt sử kí toàn thư  “Hưng Vũ vương Nghiễn, Minh Hiến vương Uất, Hưng Nhượng vương Tảng, Hưng Trí vương Hiện đốc suất quân các xứ Bàng Hà ( Hải Dương),  Na Ngạn ( Bắc Giang) Trà Hương ( Hải Dương)  Yên Sinh ( huyện Đông Triều, Quảng Ninh ) Long Nhãn ( Bắc Ninh)  cộng 20 vạn quân đến họp ở Vạn Kiếp, theo  sự điều khiển của Trần Hưng Đạo để chống giặc Nguyên”, ở tuyến trung tâm bảo vệ kinh thành Thăng Long.

XUÂN NÀY CHẢ LẼ LẠI NẢY MẦM BẠO LỰC ?

Nhà văn Nguyễn Hiếu

Có lẽ chưa có năm nào sau những ngày đón một cái tết đầu năm lại phải nghe nhiều điều nhức nhối về tình trạng bạo lực như tết Ất Mùi năm nay. Đầu tiên là những số liệu. Chỉ tính trong một tuần (15/2- 27 tết đến22/2- mùng 4 tết) được xem là tuần tết theo con số chưa đầy đủ, bởi vì còn nhiều vụ không được báo lên, thống kê hết thì bệnh viện cả nứơc ta đã có 6200 người nhập viện vì đánh nhau, trong đó 15 người tử vong. Tết đến xuân về cũng là mùa của lễ hội, thì cũng với đánh nhau gia tăng kỉ lục trong dịp tết là những vụ xô xát dẫn đến xung đột gây ra thương tích cũng phát triển đến mức mà ông Nguyễn Văn Tiến Phó chủ nhiệm Uỷ ban các vấn đề xã hội của Quốc hội phải lên tiếng là tình trạng bạo lực trong dịp tết , trong lễ hội đầu năm “rất đáng báo động, không bình thường”. Tiêu biểu nhất là trong lễ Đền Gióng diễn ra tại Sóc Huyện Sóc Sơn Hà Nội .Trong lễ rước kiệu nhiều người trong đó đa phần là thanh niên lao vào cướp hoa tre để cầu may nhưng không cướp được đã dùng gây gộc đánh nhau chí tử giữa những người dành giật hoa tre với nhau và những người khiệng kiệu.  Khi tôi viết bài báo này thì còn thì lễ phát ấn Đền Trần Nam định chưa diễn ra. Nhưng qua qua theo dõi vài ba năm trở lại đây thì thôi mỗi khi lễ phát ấn đền Trần diễn ra thì đều xẩy ra tình trạng, đám đông người xông vào cướp giật cố dành được ấn, để rồi từ đó sinh ra các vụ đánh nhau dữ dội bằng chân tay, gậy gộc và cả dao, búa. Năm 2015 này để ngăn chặn tình trạng này tỉnh Nam Định đã chuẩn bị một lực lượng bảo vệ đông đảo lên đến 2000 người để ngăn chặn tình trạng bạo lực có thể xẩy ra. Nam Định cũng dự định sẽ phát ấn từ 6 giờ sáng ngày rằm tháng giêng Ất Mùi tức là sớm những năm trứoc 1 giờ 30. Theo chỉ đạo của Chủ tịch tỉnh Nam Định ngày 27/2 sở VH-TT-DL đề nghị UBND Huyện Mỹ Lộc yêu cầu chính quyền xã Mỹ Phúc và Ban qủan lý đền Trần (Bảo Lộc) chấm dứt việc đóng dáu, thu tiền trong nội cung vf có lực lươọng giám sát việc này. Bà Cao Thị Tích Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Nam Định cũng tuyên bố sẽ tìm mọi biện pháp để ngăn chặn bạo lực. Trong lĩnh vực để ngăn chặn sự chặt chém du khách bà cho biết.  “Chúng tôi đã niêm yết, thong báo công khai các địa chỉ ăn, nghỉ uy tín trên địa bàn Nam Định. Đồng thời bố trí lực lượng xử lý, ngay các trường hop du khách phản ánh bị chặt chém, ép giá”. 

XIN GÓP BÀI CHO TẬP SÁCH VỀ NHÀ VĂN TRẦN HOÀI DƯƠNG

“Kính gửi: Những người bạn, đồng nghiệp của nhà văn Trần Hoài Dương 

Tháng Năm 2016 sẽ là tròn năm năm ngày mất của nhà văn Trần Hoài Dương. Để chuẩn bị cho dịp kỷ niệm này, gia đình và bạn bè nhà văn dự định ra mắt tập sách về ông. Đây là lần đầu tiên từ ngày ông qua đời sẽ có một ấn phẩm hy vọng vẽ lại chân dung khá đầy đủ về nhà văn Trần Hoài Dương qua con mắt bè bạn. 

Gia đình và nhóm biên tập sách rất mong nhận được đóng góp bài vở của đồng nghiệp, thân hữu từng có thời gian sống, làm việc, làm bạn với nhà văn Trần Hoài Dương. 

Bản thảo và liên lạc xin gửi về cho Huy Thắng (email: huythang08@gmail.com) hoặc Trần Lê Quỳnh (lequynh78@gmail.com). Hạn chót nhận bài trước ngày 10 tháng 8 năm 2015. 

Trân trọng

Ban biên tập”

NGUYỄN BÌNH PHƯƠNG: U UẤT, SỢ NGƯỜI NHƯNG TRỜI NHIỀU MÂY TRẮNG

Theo tienphongonline

TP - Đồng nghiệp biết tôi đi phỏng vấn Nguyễn Bình Phương kèo thêm một câu: Nhớ hỏi vì sao sách của anh “khó đọc” thế nhé!. Phương với ấn tượng rụt rè, khó tính, ngại giao tiếp hóa ra đều sai cả trong “tổng hành dinh” của anh: Tạp chí văn nghệ Quân đội. Cuộc trò chuyện chốc chốc lại bị cắt ngang vì đủ thứ sự vụ cần một Tổng Biên tập giải quyết.

Nhà văn Nguyễn Bình Phương. Ảnh: Nguyễn Đình Toán.

Một năm ra hai cuốn sách: “Mình và họ” (tiểu thuyết) và “Xa xăm gõ cửa” (thơ), thấy hai đơn vị làm sách đều kêu là dụ dỗ thế nào cũng không mời được Nguyễn Bình Phương tham gia họp báo, ký tặng sách. Nguyên tắc của anh à?

Tôi hơi ngại đám đông. Cái tạng của mình nó không hợp với những việc như thế.

Tạng của Nguyễn Bình Phương là gì?

Có lẽ hơi u uất một chút!

NGÀY THƠ VIỆT NAM LẦN THỨ 13

(Thethaovanhoa.vn) - Ngày thơ Việt Nam ở Văn Miếu Quốc Tử Giám (Hà Nội) năm nào cũng thu hút hàng nghìn người, nhiều người đến với tinh thần “Tháng Giêng là tháng ăn chơi”. Nhưng lễ hội này không có tranh cướp, vì "thơ không mang lại lợi lộc gì".

Các lễ hội đầu năm thường nóng chuyện cướp lộc, cướp phết, cướp ấn… Nhưng có một lễ hội đặc biệt không có lộc thánh, không có nghi lễ cầu may, đó là Ngày thơ. Ngày thơ Việt Nam lần thứ 13 năm nay diễn ra tại Văn Miếu Quốc Tử Giám, Hà Nội vào sáng 5/3 (Rằm tháng Giêng).
Thơ thì ai “thèm” cướp
Năm nay, Ngày thơ diễn ra trong mưa phùn, khán giả không đông đặc khắp Văn Miếu như mọi năm nhưng vẫn gần như phủ kín hai sân thơ chính. Năm nay, các tác phẩm trưng bày thơ rất ít ỏi ngoài bóng đỏ treo thơ, vài cái cây và 3 bức tượng nhỏ dán thơ.
Ngày thơ diễn ra đồng thời với Hội nghị Quốc tế Quảng bá Văn học Việt Nam và Liên hoan thơ Châu Á Thái Bình Dương. Đây là chuỗi sự kiện “3 trong 1” do Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức, có 151 đại biểu quốc tế từ 43 quốc gia. Nhiều công chúng Ngày thơ không biết điều này, nên khi dạo quang Giếng Thiên Quang, nơi trưng bày ảnh các đại biểu quốc tế, có người kêu: “Sao toàn nước ngoài thế này?”.

Nhà thơ Nguyễn Việt Chiến (phải) được tặng bức thư pháp bài thơ Tổ quốc nhìn từ biển của ông, viết theo hình chữ bản đồ Việt Nam với đủ hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa. Ảnh: Mi Ly.

LỄ HỘI THỀ KHÔNG THAM NHŨNG: CHỈ CÓ DÂN THỀ !

Dân trí “Dĩ công vi công, thần linh ủng hộ. Dĩ công vi tư thần linh đả tử. Y như lời thề”, lời tuyên thệ vang lên bên cạnh chén rượu hòa tiết đỏ uống giữa trời đất. Người dân khẳng khái thề, không thấy quan chức nào lên uống rượu thề.

Sáng nay 4/3, (tức ngày 14 tháng Giêng âm lịch), tại chùa, đình làng Thiên Phúc, làng Hòa Liễu, xã Thuận Thiên, huyện Kiến Thụy, TP Hải Phòng, đã diễn ra Lễ hội Minh Thề - thề không tham nhũng, không trộm cắp, không lấy của công làm của tư.
Tại Lễ hội Minh Thề, ban thờ được sắp đặt rất đơn giản, trang nghiêm, nổi bật là chiếc mũ quan - đại diện cho chức sắc trong địa phương - được đặt trang trọng lên chính diện ban thờ. Những người có chức sắc trong làng tương ứng với các chức Lý trưởng, Phó lý… thời xưa tham gia thề. Một con dao nhọn sắc, một con gà trống và một bình rượu được đặt ngay dưới ban thờ chuẩn bi cho nghi lễ thiêng.

Sử sách ghi lại, lễ hội Minh Thề (hay còn có cách gọi khác là Miêng Thệ) có từ năm 1561 khi Thái Hoàng, Thái Hậu Vũ Thị Ngọc Toản (vợ Thái thượng hoàng Mặc Đăng Dung) đến lập ấp Lan Niểu (nay là thôn Hòa Liễu), vận động dân làng mở rộng diện tích chùa, làm mới tượng Phật. Bà đã xuất tiền mua được 25 mẫu, 8 sào, 2 thước. Sau đó, những người dân trong làng thấy việc cung tiến ở chùa mang lại phúc đức nên cung tiến cả ruộng vườn vào chùa. Diện tích chùa và đất canh tác lên tới 47 mẫu, 8 sào, 2 thước.
Trong thời gian xây dựng, ngoài diện tích chùa, một phần diện tích ruộng vườn được Hoàng hậu Ngọc và những người có chức sắc trong làng chia cho những người trông chùa canh tác, diện tích còn lại được cho cấy khoán. Sản phẩm thu được chia cho người nghèo trong vùng.
 
Lương thực dư thừa được tích trữ hàng năm khoảng 3 tấn thóc, do người có chức sắc trong làng giữ. Để không xảy ra tình trạng tham nhũng của công, Thái Hoàng Thái Hậu cùng với dân làng đã lập ra Hịch văn Hội Minh Thề. Đối tượng cụ thể là những người đứng đầu trong làng (Lý trưởng, Phó lý, Chánh hội, Phó hội, Trương tuần). Người từ 18 tuổi trở lên trong làng đều tham gia cùng uống rượu tuyên thề. Trải qua thăng trầm của lịch sử, năm 2003, lễ hội Hịch văn Hội Minh Thề được chính quyền địa phương và người dân trong làng khôi phục và giữ nguyên được giá trị văn hóa thời xưa.

BÀ MẸ TRẺ

(Gia đình) - Điều đặc biệt tuyệt vời hơn nữa, bộ ảnh nude đầy ý nghĩa này do chính tay người chồng thực hiện.

Ấn tượng với bộ ảnh ngực trần cho con bú nổi tiếng thế giới của nhiếp ảnh gia người Nga Elena Karneeva, anh Trần Cường (sinh năm 1988) - một ông bố Việt trẻ mới lên chức, đồng thời là một nhiếp ảnh gia có tiếng ở Nha Trang cũng đã quyết định thực hiện một bộ hình tương tự để lưu giữ những khoảng khắc không thể nào quên của chính vợ và con trai mình. Bộ hình mới được anh Trần Cường đăng tải trên facebook cá nhân của mình không lâu và đã nhanh chóng thu hút sự chú ý, quan tâm mạnh mẽ từ cộng đồng mạng.

Hai nhân vật chính trong bộ ảnh táo bạo nhưng đầy ý nghĩa của anh Cường chính là người vợ - chị Huyền Trang (sinh năm 1989) và con trai nhỏ, bé Bảo Nam (hiện được 15 tháng tuổi). Anh Cường cho biết, vợ chồng anh yêu nhau đã được 6,7 năm, sau đó mới đi tới hôn nhân và có con trai đầu lòng vào năm ngoái.

"Tôi được biết đến bộ ảnh này là của 1 nhiếp ảnh người Nga mà bản thân rất hâm mộ. Tôi thích bộ ảnh đó từ lúc vợ mang bầu, ấp ủ đợi con lớn rồi sẽ thực hiện lại, để làm kỉ niệm. Tôi thấy bộ ảnh toát lên sự thiêng liêng tình mẫu tử, nuôi con từ bầu sữa ngọt ngào. Bản thân tôi là nhiếp ảnh gia nên tôi rất thích chụp để thỏa đam mê, mà chụp cho vợ mình, con mình thì lại càng tuyệt vời", anh Cường cho biết.

Khoảnh khắc người mẹ cho con bú tuyệt đẹp dưới ống kính của người chồng - anh Trần Cường

HỘI NGHỊ QUỐC TẾ QUẢNG BÁ VĂN HỌC VIỆT NAM

Theo vanvn.net

VanVN.Net - Sáng 02/03/2015, Hội nghị giới thiệu văn học Việt Nam lần thứ III năm 2015 đã khai mạc tại Cung văn hóa Hữu nghị (Hà Nội).

Tham dự hội nghị có các nhà lãnh đạo Đảng và Nhà nước: TS. Vũ Ngọc Hoàng, Ủy viên TƯ Đảng,  Phó trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo TƯ; ông Trương Quang Được, nguyên Ủy viên TƯ Đảng,  nguyên Phó Chủ tịch Quốc hội; ông Huỳnh Vĩnh Ái, Thứ trưởng Bộ VHTT&DL; ông Hà Đăng, nguyên Ủy viên TƯ Đảng, nguyên Trưởng ban Văn hóa tư tưởng Trung ương; ông Nguyễn Hồng Vinh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận phê bình văn học Trung ương; ông Nghiêm Vũ Khải, Chủ tịch Hội hữu nghị Việt Nam, nguyên Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ Môi trường của Quốc hội; nhà thơ Hữu Thỉnh, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học và Nghệ thuật Việt nam, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, cùng 151 đại biểu quốc tế đến từ 43 quốc gia và các vùng lãnh thổ; các nhà văn, nhà thơ, dịch giả tiêu biểu đến từ khắp các vùng miền trên cả nước.

Đại biểu các đoàn khách quốc tế tại hội nghị

Nhà thơ Hữu Thỉnh trong bài phát biểu khai mạc hội nghị đã nhấn mạnh: Trong thế giới vô tận của chúng ta, mỗi nhà văn có thể xem như một tiểu hành tinh, và có thể nói rằng các nhà văn, nhà thơ, các nhà nghiên cứu văn học, các dịch giả đến từ hơn 40 quốc gia và vùng lãnh thổ là đại diện của 5 châu lục cùng hội ngộ, đã tạo nên một dải Ngân hà có tên “Hà Nội, Việt Nam 2015".

HỘI NGHỊ QUỐC TẾ QUẢNG BÁ VĂN HỌC VIỆT NAM LẦN THỨ III

TL: Sáng nay ngày 2-3-2015, tại Cung Văn hóa Hữu nghị Hội nghị quốc tế Quảng bá Văn học VN lần thứ III đã khai mạc. 150 đại biểu từ các quốc gia và vùng lãnh thổ đã tới dự, hàng trăm nhà văn VN đến dự. Đây là hội nghị do Hội Nhà văn tổ chức nhưng mang tầm quốc gia. Văn học VN như một vùng trũng mà thế giới chưa biết nhiều, trong khi đó chúng ta dịch khá nhiều văn học các nước. Độc giat VN được tiếp cận nhiều nền văn học lớn của thế giới. Hiện tượng đó nhà thơ Hữu Thỉnh, Chủ tịch Hội Nhà văn gọi là "nhập siêu".
Đêm nay tại Nhà hát lớn Hà Nội sẽ khai mạc Liên hoan thơ Châu Á- Thái Bình Dương. Và đêm mai tại Quảng Ninh quốc tế " Trời nam muôn thuở non sông vững"

TRANH BIẾM HỌA

Chiều ngày 15/9/2014, Lễ trao giải Cuộc thi “Vẽ tranh biếm về đề tài công khai, minh bạch trên báo chí” do Trung tâm Truyền thông Giáo dục cộng đồng (MEC) phối hợp cùng Báo Pháp Luật TP.HCM tổ chức đã trao 9 giải thưởng cao nhất cho các tác phẩm và tác giả xuất sắc nhất.
Cuộc thi “Vẽ tranh biếm về đề tài công khai, minh bạch trên báo chí” được tổ chức trong khuôn khổ chương trình “Sáng kiến phòng chống tham nhũng” – VACI 2013 do Thanh tra chính phủ, Ngân hàng Thế giới và nhiều tổ chức khác phối hợp thực hiện từ tháng 10/2013.