Thứ Năm, 26 tháng 4, 2018

TRANH TRẦN NHƯƠNG


Họa sĩ Lê Thanh Minh




TNc: Họa sĩ Lê Thanh Minh đến xem tranh của tôi trước khi khai mạc triển lãm vào 28/4 này tại 16 Ngô Quyền, ông viết đôi lời nhận xét. Một họa sĩ có nghề nói về tranh của một người chơi "lấn sân" thật hay, ông có ưu ái tôi chăng nhưng thật xúc động về sự chân thành của ông. Xin giới thiệu cùng bạn đọc.


Hơn 30 năm về trước tôi gặp Trần Nhương ở Matxcova. Anh là nhà thơ. Biết vậy. Cũng bình thường như bao người bạn thơ khác của tôi. Tôi không biết anh viết thơ vào lúc nào. Cho đến lúc này trong tay tôi có duy nhất một tập thơ anh tặng tôi gần 10 năm sau đó. Trần Nhương còn viết văn xuôi. Vì lý do gì đấy cho đến nay tôi chưa cầm trên tay một tập sách nào của anh. Hay hay dở tôi không có ý định bàn ở đây. Điều không bình thường ở Trần Nhương chính là ở tư cách họa sĩ.
Nhà văn vẽ tranh. Điều tưởng như mới mẻ này cũng không làm tôi ngạc nhiên. Nhiều người bạn viết văn khác của tôi cũng vẽ tranh, như Đỗ Chu, Vũ Xuân Hương, Nguyễn Đình Chính, Nguyễn Quang Thiều... Cái làm tôi ngạc nhiên chính là những điều "zích zắc" nằm trong những bức tranh của anh. Cái hiện thực cuộc sống hiện hữu quanh ta được Trần Nhương "miêu tả" thật khác thường. Không phải cái ta nhìn thấy mà là cái trong tâm tưởng. Không phải cái ta đang nhìn hôm nay mà là cái đã từng hiện hữu trong quá khứ. Đây đó trong tranh của anh hiện ra một vài đường cong thẩm mỹ. Nó không hiện thực mà nó là cõi mơ. Giấc mơ của Trần Nhương. Nhìn tranh của anh ta không nghĩ anh từng là người lính. Tranh của anh lả lơi, bỡn cợt người xem. Nó khác với cái ta hình dung về người lính. Tôi không đi tìm lời giải cho sự bỡn cợt đó. Nhưng tôi biết. Nếu không trải qua chiến tranh, đau thương, mất mát ta sẽ không bao giờ biết trân quý những gì đang có.