CỖ XE CẦU HIỀN XÍ PHẦN BÊN TẢ

Lê Chân Nhân

(Dân trí) - Tôi tin tưởng rằng, thông qua đổi mới phương thức tuyển chọn lãnh đạo, quản lý sẽ góp phần lựa chọn được những người xứng đáng, có đức, có tài bổ nhiệm vào các vị trí lãnh đạo trong nền công vụ, phòng chống được tiêu cực mà dư luận lo ngại lâu nay về "chạy chức chạy quyền", hay “sống lâu lên lão làng”, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trần Anh Tuấn đã khẳng định như vậy.

(Minh họa: Ngọc Diệp)

Đã có một số địa phương, ngành tổ chức thi tuyển chức danh lãnh đạo như tinh Quảng Ninh, Bộ Giao thông Vận tải, không chỉ thi tuyển lãnh đạo các cơ quan mà thi làm lãnh đạo doanh nghiệp.

Thi tài để làm quan có gì mới không? Chẳng có gì mới, bởi vì cha ông chúng ta đã làm từ xưa, có thể nói là “xưa như trái đất”. Chỉ có điều, sau này con cháu tuyển người tài kiểu khác, bỏ thi cử, mà cơ cấu trong phòng kín và xin – cho. Tìm người tài phụng sự đất nước mà không thi thố năng lực thì hậu quả đã rõ, giờ phải làm lại.

Đừng nghiên cứu đề án này, đề án kia cho mất thì giờ, cứ giở sách của ông cha ra mà làm. Đó là mở khoa thi. Ai cũng có quyền thi, không phân biệt con nhà quan hay con nhà dân, không chủ nghĩa lý lịch, đỗ tới đâu làm quan tới đó. Dù là con của kẻ thứ dân, nhưng thi đỗ trạng nguyên là vinh quy bái tổ, ra làm quan lớn ngay lập tức.Thời nay làm quan mà không thi, cho nên mới có chuyện không ít vị chữ ít đức mỏng, nhưng vẫn cứ tìm cho được cái ghế quan trường, chỉ làm ô danh cho bản thân và gây hại cho xã tắc.

Mới đây, chỉ vài đơn vị tổ chức thi tuyển lãnh đạo (thi làm quan), như vậy cũng đã có dấu hiệu lành mạnh chốn quan trường. Dù chưa loại trừ hoàn toàn, nhưng chắc chắn đã bớt đi nạn chạy chọt để chui sâu leo cao, nạn cửa trước, cửa sau để đấu thầu chiếc ghế cũng được hạn chế. Những kẻ cậy mình công thần, nhiều năm cống hiến, cũng sẽ phải nhường chỗ cho người trẻ hơn, nếu như lão làng nhưng bất tài vô năng.

Thi tuyển lãnh đạo thật (không phải làm hình thức), ít ra cũng tuyển được người khá nhất trong những người được “cơ cấu”. Bởi vì tổ chức thi tuyển, nhưng chỉ tuyển trong những người được chỉ định. Có nghĩa là tổ chức thi, nhưng chỉ có những người được cho thi mới đi thi. Cửa quan trường mở, nhưng chỉ mới mở một cánh.

Tiến tới, cần mở rộng đối tượng dự thi, bỏ đi những điều kiện thuộc về “chủ nghĩa lý lịch”, may ra mới tìm được người tài trong chốn nhân gian. Ngày xưa, khao khát người hiền, Nguyễn Trãi viết: “Cỗ xe cầu hiền thường chăm chắm còn dành phía tả” (Bình ngô đại cáo). Nay, cỗ xe cầu hiền không còn chỗ phía tả bởi vì đã có con cha cháu ông xí phần ngay từ trong trong danh sách thi tuyển, thì rút cuộc cỗ xe đó cũng đâu dành cho người hiền.

Đến khi nào đối tượng dự thi được mở rộng tối đa thì mới thực sự cầu hiền, và tất nhiên mới tìm ra người tài thực sự.

Lê Chân Nhân