Thứ Năm, 5 tháng 3, 2015

XUÂN NÀY CHẢ LẼ LẠI NẢY MẦM BẠO LỰC ?

Nhà văn Nguyễn Hiếu

Có lẽ chưa có năm nào sau những ngày đón một cái tết đầu năm lại phải nghe nhiều điều nhức nhối về tình trạng bạo lực như tết Ất Mùi năm nay. Đầu tiên là những số liệu. Chỉ tính trong một tuần (15/2- 27 tết đến22/2- mùng 4 tết) được xem là tuần tết theo con số chưa đầy đủ, bởi vì còn nhiều vụ không được báo lên, thống kê hết thì bệnh viện cả nứơc ta đã có 6200 người nhập viện vì đánh nhau, trong đó 15 người tử vong. Tết đến xuân về cũng là mùa của lễ hội, thì cũng với đánh nhau gia tăng kỉ lục trong dịp tết là những vụ xô xát dẫn đến xung đột gây ra thương tích cũng phát triển đến mức mà ông Nguyễn Văn Tiến Phó chủ nhiệm Uỷ ban các vấn đề xã hội của Quốc hội phải lên tiếng là tình trạng bạo lực trong dịp tết , trong lễ hội đầu năm “rất đáng báo động, không bình thường”. Tiêu biểu nhất là trong lễ Đền Gióng diễn ra tại Sóc Huyện Sóc Sơn Hà Nội .Trong lễ rước kiệu nhiều người trong đó đa phần là thanh niên lao vào cướp hoa tre để cầu may nhưng không cướp được đã dùng gây gộc đánh nhau chí tử giữa những người dành giật hoa tre với nhau và những người khiệng kiệu.  Khi tôi viết bài báo này thì còn thì lễ phát ấn Đền Trần Nam định chưa diễn ra. Nhưng qua qua theo dõi vài ba năm trở lại đây thì thôi mỗi khi lễ phát ấn đền Trần diễn ra thì đều xẩy ra tình trạng, đám đông người xông vào cướp giật cố dành được ấn, để rồi từ đó sinh ra các vụ đánh nhau dữ dội bằng chân tay, gậy gộc và cả dao, búa. Năm 2015 này để ngăn chặn tình trạng này tỉnh Nam Định đã chuẩn bị một lực lượng bảo vệ đông đảo lên đến 2000 người để ngăn chặn tình trạng bạo lực có thể xẩy ra. Nam Định cũng dự định sẽ phát ấn từ 6 giờ sáng ngày rằm tháng giêng Ất Mùi tức là sớm những năm trứoc 1 giờ 30. Theo chỉ đạo của Chủ tịch tỉnh Nam Định ngày 27/2 sở VH-TT-DL đề nghị UBND Huyện Mỹ Lộc yêu cầu chính quyền xã Mỹ Phúc và Ban qủan lý đền Trần (Bảo Lộc) chấm dứt việc đóng dáu, thu tiền trong nội cung vf có lực lươọng giám sát việc này. Bà Cao Thị Tích Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Nam Định cũng tuyên bố sẽ tìm mọi biện pháp để ngăn chặn bạo lực. Trong lĩnh vực để ngăn chặn sự chặt chém du khách bà cho biết.  “Chúng tôi đã niêm yết, thong báo công khai các địa chỉ ăn, nghỉ uy tín trên địa bàn Nam Định. Đồng thời bố trí lực lượng xử lý, ngay các trường hop du khách phản ánh bị chặt chém, ép giá”. 


Lời tuyên bố này cũng không mới so với mọi năm và tình trạng náo loạn, hỗn độn đầy sát khí ở Đền Trần xuân Ất Mùi này chúng tôi chưa dám tiên lượng sẽ diễn ra thế nào. Nhưng  ngaỳ 2/3 du khách vẫn thấy tình trạng mua bán ấn xẩy ra rầm rộ, công khai ngay từ hậu cung đến Bảo Lộc. Còn hội Lim nơi diễn ra Hội quan họ trong hai ngày 12, 13 tháng giêng vừa qua thì thật là buồn. Năm nay thực hiện chỉ thị của UBND tỉnh Bắc Nình, Sở VH- TT-DL Bắc Ninh, Ban tổ chức Hội Lim Quan họ cấm các các gánh quan họ ngả nón xin tiền, nhưng bất chấp mọi sự ngăn cấm trong hai ngày 12, 13 tháng giêng diễn ra Hội quan họ thì những chiếc thuyền rồng chở liền anh liền chị vẫn bơi sát bờ, trong khi một liền chị hát thì hàng hai, ba liền anh, liền chị khác vẫn vô tư ngả nón xin tiền du khách. Vậy việc ngăn cấm bạo lực và sự chặt chém người dự Lễ phát ấn Đền Trần của các nhà quản lý tỉnh Nam Định có hiệu lực ra sao ta hãy chờ xem ? Câu trả lời.Tình trạng cướp và tranh hỗn loạn vẫn diễn ra khủng khiếp như mọi năm lại tái diễn vào đêm khai ấn vào rạng rừm tháng giêng Ất Mùi  này. 
Bên cạnh bạo lực tăng đột biến thì dịp tết và lễ Hội xuân năm nay lại có không ít lễ hội bị phản ứng mạnh trong dư luận trong nứơc và cả thế giới về một số thủ tục quá bạo lực. Tiêu biểu cho loại lễ hội này phải kể đến lễ chém lợn sống ở  Ném Thượng( Khắc Niệm- Tiên Du- Bắc Ninh). Trong nứơc liền ba nhiệm kì của Quốc hội đại biểu Trần Thị Quốc Khánh đều kiến nghị dừng lễ này vì gây đau đớn cho động vật. Ông Nguyễn Văn Ảnh Phó GĐ sở VH- TT- DL tỉnh Bắc Ninh đã cho biết nhiều lần đề nghị điều chỉnh lễ hôi chém lợn thành rứơc lợn. Cũng  thời gian qua Tổ chức Động vật Châu Á( Animals Asia) cũng khuyến cáo nên dừng thủ tục chém lợn ở lễ hội này nhưng bất chấp tất cả mọi nguồn dư luận phản đối. Phép vua vẫn thua lệ làng. Trưa ngày 6 tết lễ chém lợn vẫn diễn ra. Dân làng và nhất là trẻ con vẫn kéo đến xem đông đảo và người ta vẫn thi nhau chấm tiền vào máu lợn vừa bị giết để cầu may. Rồi ngày 27/2( mùng 9 tết Ất Mùi) trong Lễ Cầu trâu ở xã Hương Nha ( Tam Nông, Phú Thọ) lại phục hồi một hủ tục tàn khốc, thương tâm khác. Trong lễ này  người dân đã tiến hành cuộc hành hình con trâu- là đầu cơ nghiệp của nhà nông- bằng cách tỏ vẻ kính trọng con vật sắp bị giết. Giống như đối với con lợn sẽ bị chém, người ta kén con trâu khoẻ mạnh để nuôi rồi dùng những lễ nghi trân trọng, phù phiếm sau đó chọn 12 trai tráng lấy từ các gia đình được có danh hiệu gia đình văn hoá, hạnh phúc để ra làm 12 đao phủ vác vồ đập cho đến chết con trâu sau đó mang thịt và lòng trâu ra Bến Gềnh để tế. Trong đường ra Bến lại khuyến khích cuộc tranh cướp lễ vật lấy may…Nghĩ về tình trạng gia tăng đến kỉ lục  hủ tục chém lợn và đập trâu bằng vồ cho đến chết có mối liên hệ hữu cơ vô hình nào không ? 
Đó là bạo lực trong lễ hội và nhân danh lễ hội còn trong dịp tết vưà qua những vụ giết và làm bị thương giữa những người thân hình như có sự xum họp, vui chơi trong dịp tết lại là điều kiện làm nẩy nở bạo lực hơn ngày thường. Bạn bè sinh viên rủ nhau đi chơi xuân rồi vì mâu thuẫn nhỏ cũng giết bạn( Chị Phan Thuý Kiều sinh viên năm thứ nhất trường ĐHGT TP HCM bị bạn trai đâm chết ). Ngày 1/3( 11tháng giêng Ất Mùi), Công an TP Hạ Long đã khởi tố bị can đối với Dương Ngọc Tuân về hành vi giết người trong lễ mừng thọ mẹ bạn. Công an huyện Đông Hải tỉnh Bạc Liêu đã bắt giam Trần văn Thương vì bênh mẹ đã đâm trọng thương bố đẻ ngay bữa cơm thân mật của gia đình ngày 6 tết. Ngày 28/2 ( mùng 10 tháng giêng ) tại Phường 16 Quận 8 TPHCM anh cả phát hiện người em thứ ba của mình giết chết anh trai chặt làm nhiều khúc rồi treo cổ tự tử… Thật không kể xiết về sự gia tăng bạo lực trong các địa phương cả nứơc ta trong dịp tết vừa qua. 
Nguyên nhân nào đã dẫn đến tình trạng bạo lực, một nghịch lý đáng buồn đó trong dịp tết Ất Mùi năm nay ? 
Tôi nói đây là một nghịch lý vì ở đâu trên thế giới cũng vậy và ngay ở nứơc ta mỗi độ xuân về là một dịp để mọi người vui mừng sau một năm làm ăn vất vả. Đây cũng là dịp để gia đình, bè bạn cùng những người thân xum họp cầu chúc cho nhau sự may mắn để bứơc vào một năm mới. Với nứơc ta tết về, xuân đến cũng là mùa tập trung lễ hội nhất trong năm. Trong thời gian bao cấp, kinh tế còn khó khăn, lễ hội phần nào bị teo tóp, thu hẹp lại, thậm chí có lễ hội bị mai một dần. Hơn hai chục năm trở lại đây cùng với chính sách mở cửa, kinh tế và đời sống của đại đa số nhân dân được cải thiện các lễ hội được phục hồi dần. Tính đến nay cả nứơc ta có tới 7966 lễ hội trong đó lẽ hội dân gian là 7039 chiếm hơn 80%...Lễ hội bao giờ cũng luôn gắn liền với đền, chùa, phủ, đình… Nhưng thật đáng tiếc trong thời thời gian gần đây không ít các vị quản lý đền chùa từ các cấp chính quyền đến các vị tu hành đã lợi dụng tín ngưỡng của bộ phận quần chúng để kinh doanh thương mại dựa trên sự cúng tiến, cầu lộc, cầu tài của khách thập phương. So với thời gian cách đây gần hai chục năm thì ban bệ trong các chùa, đền ,phủ gia tăng rất nhiều và chỗ nào cũng có hòm công đức. Đồng tiền đã bị làm dụng  thay thế tâm thành. Các bậc chân tu vắng dần thay thế những người kinh doanh tôn giáo. Trong lễ Hội không ít những thủ tục kể cả những thủ tục mang tính bạo lực nhân danh hoặc bị gán ghép cho truyền thống đã mất đi một thời giờ được phục dựng không chọn lọc để kiếm lợi. Bên cạnh đó không thể không tính đến lỗ hổng lớn của nền giáo dục của chúng ta trong quá trình đào tạo con người. Ngay từ khi còn là học sinh phổ thông con em chúng ta đã bị biến thành đối tượng để nhồi nhét kiến thức mà quên sự giáo dục nhân cách con người. Học sinh trở thành đối tượng để kiếm tiền của các thầy cô giáo. Mục đích kiếm tiền, có nhiều tiền đã trở thành mục tiêu gần như duy nhất hấp dẫn con người và làm quên đi tất cả. Trong khi đó ở chỗ này chỗ khác luật pháp không được tôn trọng, người quản lý và người thi hành luật pháp ở cấp này cấp nọ ngang nhiên vi phạm luật pháp. Sáng ngày 2/3 Công an huyện Tiên Lãng Hải Phòng bắt một chiếu bạc mà đối tượng là Trưởng công an, các công an viên và bí thư chi bộ thôn của xã Đoàn Lập dưới hình thức xóc đĩa ăn tiền sau khi buổi liên hoan kết thúc đại hội chi bộ thôn….  
                                                                 Nhà Văn Nguyễn Hiếu

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

TẠI SAO ĐÀI LOAN QUAN TRỌNG VỚI THẾ GIỚI

  Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng Nguồn: Gideon Rachman, “ Why Taiwan matters to the world ,” Financial Times, 10/04/2023 Biên dịch: Nguyễn ...